Οι πολιτικές για εξοικονόμηση ενέργειας κερδίζουν έδαφος και γίνονται όλο και πιο απαιτητικές. Το Παθητικό Κτίριο (ΠΚ) έρχεται λοιπόν για να συνδυάσει ενεργειακή απόδοση, άνεση και οικονομία, δίνοντας παράλληλα αρχιτεκτονική ελευθερία. Είναι ένα πρότυπο κτιρίου, το οποίο προσφέρει ταυτόχρονα υψηλή ενεργειακή απόδοση, άνεση, οικονομία και είναι φιλικό προς το περιβάλλον. Το ΠΚ δεν είναι ένα εμπορικό σήμα, αλλά μια σχεδιαστική φιλοσοφία που είναι ανοικτή σε όλους και αυτό έχει αποδειχθεί στην πράξη. Ως εκ τούτου, είναι κάτι περισσότερο από «απλώς» ένα ενεργειακά αποδοτικό κτίριο.
Τι είναι το Παθητικό Κτίριο; (ΠΚ)
Το ΠΚ (Passiv Haus στα γερμανικά και Passive House στα αγγλικά) είναι ένα κτίριο στο οποίο η εσωτερική θερμική άνεση (ISO 7730) εξασφαλίζεται αποκλειστικά από προθέρμανση ή πρόψυξη της ποσότητας του νωπού αέρα, η οποία απαιτείται (DIN 1946) για τη σωστή εσωτερική ατμόσφαιρα, χωρίς τη χρήση επιπλέον ανακυκλοφορίας του αέρα.
Τα ΠΚ διατηρούν όλο τον χρόνο μια άνετη και ευχάριστη θερμοκρασία με ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις. Τα κτίρια θερμαίνονται παθητικά, δηλαδή κάνουν αποτελεσματική χρήση του ήλιου, των εσωτερικών πηγών θερμότητας και της ανάκτησης θερμότητας, με αποτέλεσμα τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης να μην είναι απαραίτητα ακόμη και τις πιο κρύες ημέρες του χειμώνα.
Τα ΠΚ διατηρούν, ανεξάρτητα από το κλίμα ή την περιοχή, μία ευχάριστη ατμόσφαιρα με ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις. Μέσα από τα εξαιρετικής ποιότητας και τεχνολογίας υλικά, ο σωστός σχεδιασμός εγγυάται ιδανικές θερμοκρασίες για όλο τον χρόνο. Θερμαίνονται παθητικά, κάνοντας χρήση της ηλιακής ενέργειας, με αποτέλεσμα τα συμβατικά συστήματα θέρμανσης να μην είναι αναγκαία ακόμα και τις πιο κρύες μέρες & νύχτες του χειμώνα. Το καλοκαίρι, χρησιμοποιώντας πάλι παθητικές τεχνικές ψύξης, όπως ο σωστός σχεδιασμός σκίασης, καταφέρνει να διατηρεί το κτίριο δροσερό.
Για να επιτευχθεί ένας σωστός σχεδιασμός, το ΠΚ πρέπει να ακολουθήσει 5 βασικές αρχές:
Υψηλό επίπεδο θερμομόνωσης
Σωστά σχεδιασμένα, μονωμένα και τοποθετημένα κουφώματα
Σχεδιασμός χωρίς θερμογέφυρες
Αεροστεγανότητα κτιριακού κελύφους
Σύστημα αερισμού με μέγιστη απόδοση στην ανάκτηση ενέργειας
Πως λειτουργεί το ΠΚ
Το ΠΚ λειτουργεί με την ελαχιστοποίηση των απωλειών θερμότητας και τη μεγιστοποίηση των θερμικών κερδών. Για να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες θερμότητας χρειάζεται πρώτα από όλα καλή μόνωση (περίπου 15 εκ. +, ανάλογα με τη θέση σε κάθε μέρος της Ελλάδας). Μόνωση με θερμική αγωγιμότητα ≤ 0,1 W/m²K, με στόχο η τιμή Uτουκελύφους να κυμαίνεται μεταξύ 0,10 και 0,25 W/m²K.
Όλα τα παράθυρα, επίσης, πρέπει να είναι πολύ καλά μονωμένα. Καλό θα είναι να μην είναι υπερμεγέθη (αύξηση του κόστους), να έχουν «ενεργειακούς» υαλοπίνακες με τιμή Ug < 0,80 W/m²K συνολική τιμή Uw < 1,00 W/m²K. Όλα τα προφίλ των κουφωμάτων, εφόσον τηρούν τις προδιαγραφές αυτές, μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
Διαφορές μεταξύ συμβατικού και ΠΚ
Το Παθητικό Κτίριο είναι κάτι περισσότερο από απλά εξοικονόμηση ενέργειας.
Σε επίπεδο εσωτερικής ατμόσφαιρας, τα ΠΚ είναι ασυναγώνιστα και οι διαφορές είναι μεγάλες σε σύγκριση με ένα συμβατικό κτίριο. Για να δούμε τις διαφορές σε πραγματικές συνθήκες παραθέτουμε το παρακάτω παράδειγμα όπου έγιναν μετρήσεις σε ένα ΠΚ στου Παπάγου και ένα συμβατικό κτίριο στην Πάρο.
Στην Πάρο με εξωτερική θερμοκρασία 9o C και 58% σχετική υγρασία έχουμε μέσα στο σπίτι 16,9o C (τρεις βαθμούς κάτω από το ελάχιστο όριο θερμικής άνεσης) και 71% σχετική υγρασία (με 8ωρη λειτουργία αφυγραντήρα). Η δε συγκέντρωση CO2 κυμαίνεται σε υψηλά επίπεδα και τα συστήματα θέρμανσης (ηλεκτρικό καλοριφέρ και σόμπα αερίου) καίνε ασταμάτητα.
Αντίθετα στο ΠΚ του Παπάγου την ίδια στιγμή, με χαμηλότερη εξωτερική θερμοκρασία και πολύ υψηλότερη εξωτερική σχετική υγρασία, οι συνθήκες είναι απλά ιδανικές. Μέσα στο σπίτι έχουμε 21,9o C και σχετική υγρασία 39% και αυτό με ελάχιστη έως καθόλου χρήση θέρμανσης.
Εν κατακλείδι, το ΠΚ είναι το μέλλον σε ένα παγκόσμιο περιβάλλον που έχει αναγάγει τα ζητήματα εξοικονόμησης ενέργειας σε αναγκαιότητα. Ο κλάδος αλουμινίου είναι ήδη έτοιμος για αυτή τη νέα πραγματικότητα όσον αφορά στον σχεδιασμό των κτιρίων και προσφέρει ήδη από σήμερα κορυφαίες λύσεις που πληρούν τις αυστηρές προδιαγραφές του ΠΚ.
Αναδημοσίευση:
Περιοδικό aluminium magazine, τεύχος Φεβρουάριος 2020